Bu gönderi şu dilde de mevcuttur:
BAŞLIK:
X |
Üreme |
|
|
Kuzu Ölümü Yönetim |
|
Gebelik |
|
|
Kuzu Ölümü Anne-Kuzu |
KONU: Dişi tokluların yönetimi
Çözüm Adı: Koç etkisinin kuzulama sezonunun toplulaşmasında kullanılması
Ülke: İrlanda
Sütçü / Etçi Koyun: Sütçü/Etçi
Bilgi Kaynağı: Teagasc (https://www.teagasc.ie/media/website/publications/2016/Managing-your-flock-during-the-breeding-season..pdf)
Çözüm Düzeyi:
X |
Bilgi |
X |
Pratik |
|
Henüz Test Edilmiş |
Amaç: Koyunları doğal yolla senkronize üreme sezonunu sıkıştırmak (toplulaştırmak)
Tanım:
- Koç etkisi:
a) Toklu (<1 yaş) ve ergin koyunlarda östrus siklusunun başlamasına yardımcı olur
b) cinsel olgunluğa erişmiş koçlardan gelen feromonların salınması yoluyla döngü başlangıcının ortaya çıkmasına neden olur. Toklularda östrus başlangıcı genellikle ergin koyunlara kıyasla daha geç gerçekleşir.
– Koç etkisi uygulamasına ilişkin zaman çizelgesi Tablo 1’de sunulmuştur.
-Koç etkisi uygulayacağınız koçlar bir önlük ile ilk kez tanıtılmalıdır.
Tablo 1. Koç etkisi için zaman çizelgesi
Gün |
Muamele |
1 |
Önlük giydirilmiş koç |
3 |
Önlük giydirilmiş koçun ayrılması |
14 |
Fertil koçun koyunlara verilmesi |
18 |
1. aşım |
23 |
2. aşım |
– Koçların devreye girmesinden sonra, koyunların çoğu üreme döneminde olmadıkları için 36 saat içinde gizli kızgınlıkta olacak ve bazıları 6 gün sonra ikinci bir gizli kızıgınlık gösterecektir.
– Koyunlar gizli kızgınlıklarından 17 gün sonra kızgınlık gösterecekler bu da koçların verilmesinden sonra yaklaşık 18 gün ve 23 gün sonraki pik ovalasyon ile oluşacaktır.
Fertil koçlar, döngü uzunluğuna ve hala döngüde olabilecek koyun varlığını göz önünde bulundurarak koyunlara ilk kez verildikten 14 gün sonra yeniden verilmelidir.
Beklenen Faydalar:
- Koyunların %70’i 2 hafta içinde %90’ı ise 3 hafta içinde kuzular.
Ön Koşullar/Limitler:
– Koç etkisi uygulamadan önce koyunlar koçlardan en az 4 hafta önce ayrı ve uzak bir yere konmalı, etkileşimleri olmamalıdır (koku/görüntü)
– Ekstra koça ihtiyaç duyulabilir (30 koyuna-1 koç)
– Ekstra işgücü ve altyapı gerekir (örneğin kuzu bölmeleri)
Bilimsel temel:
Walkden-Brown, S. W., Martin, G. B., & Restall, B. J. (1999). Role of male-female interaction in regulating reproduction in sheep and goats. Journal of Reproduction & Fertility. Supplement, 52(FEBRUARY), 243–257.
Rosa, H. J. D., & Bryant, M. J. (2002). The “ram effect” as a way of modifying the reproductive activity in the ewe. Small Ruminant Research. https://doi.org/10.1016/S0921-4488(02)00107-4
Hawken, P. A. R., Evans, A. C. O., & Beard, A. P. (2008). Short term, repeated exposure to rams during the transition into the breeding season improves the synchrony of mating in the breeding season. Animal Reproduction Science, 106(3–4), 333–344. https://doi.org/10.1016/j.anireprosci.2007.05.009
Keady, T.W.J. 2016. It’s all in the breeding. Irish Farming Independent. 30 August. Pp 8-9
İpucu ve uygulamalar:
Measuring tape to assess the testicular perimeter of rams
1. Seviye Son Kullanıcı Değerlendirmesi
Fayda |
||||||
Beklenen Faydalar |
Verimlilik artışı |
|||||
Sistem |
||||||
Çözüm birçok üretim sistemi için uygun mu? |
Evet |
Sistemi detaylandırın |
||||
Cavap hayır ise- hangi sistem |
|
|||||
Maaliyet |
||||||
İlk yatırım giderleri |
<100 |
<100 |
100-500 |
500-1000 |
1000-10000 |
>10000 |
Bakım giderleri |
<50 |
<50 |
50-100 |
100-500 |
500-1000 |
>1000 |
Uygulanabilirliğinde engeller var mı? |
Koç etkisinin görülmesi için koyunların koçları görmemesi ve kokusunu almaması, koçun iyi kondüsyona sahip olması gerekmekte ve kuzulamada ekstra işgücü ve altyapı ihtiyacı vardır. |
İşgücü |
|||||||
|
Çiftçi |
Danışman-Vet |
|
||||
Çözümün hazırlanması ve uygulanması için ne kadar zamana ihtiyaç vardır? |
<1 gün |
|
<1 gün |
1 gün- 1 hafta |
>=1hafta |
|
|
Çözümün uygulabilirliğ için kaç kişiye ihtiyaç var? |
1 |
|
|
||||
Süre |
|||||||
Sonuca ulaşmak için ne kadar süre gerekiyor? |
>=1hafta |
Hemen |
<1 gün |
1 gün – 1 hafta |
>=1hafta |
|
|
Koyunlarda verimliliğe etkisini görmek için ne kadar zaman gerekli? |
Mevcut üretim dönemi |
Mevcut üretim dönemi |
Gelecek dönem |
>gelecek üretim dönemi |
|
|
|
Ekipman/Altyapı |
|||||||
|
Çiftçi |
Danışman-Vet |
|
||||
Hangi araç ve ekipmanlara gerek vardır? |
Arama koçları için aşım yapmasını engelleyen bir bölme gerekmektedir. |
|
|
||||
Bilgi/Yetenek -Çiftçi donanımı |
|||||||
Çözümün uygulanması için çiftçinin özel bir eğitim veya bilgiye ihtiyacı var mı? |
Koç etkisi için takvim |
|
|||||
Eğitim için ne kadar zaman ihtiyaç var? |
<1 saat |
|
|||||
Çevresel unsurlar |
|||||||
Çözüme ilişkin özel bir düzenleme var mı? |
Hayır |
|
|||||
Çözümün herhangi bir organizasyon veya yapıya ihtiyacı varmı? |
Hayır |
|
|
|
|
|
2. Seviye Son Kullanıcı Değerlendirmesi
Ülke |
İRLANDA |
|
Çözüm No/Adı |
6- Koç etkisinin kuzulama sezonunun toplulaşmasında kullanılması |
|
Çiftçi/Danışman/Teknisyen-Vet-Diğer |
Çiftçi |
Deneme istasyonu |
Bu çözümü neden seçtiniz? |
Kuzulama sezonunun toplulaştırılması. |
|
Uygulaması kolay mıydı? |
Evet |
|
Cevabınız hayır ise güçlükler neler idi? |
|
|
Adapte etmeye gerek duydunuz mu? |
Hayır |
|
Evet is, nasıl? |
|
|
Çözümün sonuçları sizi tatmin etti mi? |
|
|
Çıktıları nelerdi? |
%92 üretkenlik |
|
Çözümün skorlanması |
İlginç ve uygulanması kolay |
|
Uygulamayı devam ettirecek misiniz? |
Evet |
|
Hayır ise neden? |
|
|
Yorum ve eklemek istedikleriniz |
Yeterli kuzu varsa, her şey mükemmel demektir. 2. üreme döngüsünden emin olmak için koçlar 20-30 gün kalırsa ne olur?
Çözümde belirtildiği üzere daha fazla koç gücüne ihtiyaç duyulmaktadır. Eğer koç gücü yetersiz ise kuzulama dönemi daha kısa sürebilir. |