Bu gönderi şu dilde de mevcuttur:
Toklularda üreme – ömrü boyu etkileri
Dişi tokluların çiftleştirilmesi, toklu performansını ve genel sürü verimliliğini artırabilir. Dişi toklular ilk koça verildiğinde ergin ağırlıklarının en az % 60’ına ve ikinci koç katımında (iki diş) ergin ağırlıklarının % 80’inde olmalıdır. Dişi toklular vücut gelişimini destekleyecek ek besin yönetimine olanak sağlamak için koç katımından doğuma kadar ayrı bir sürü olarak bakılmalıdır
(https://www.teagasc.ie/animals/sheep/breeding–genetics/ewe-lamb-replacements/).
Dişi toklular, ergin koyunlardan daha düşük gebelik oranına sahiptir. Sonuç olarak, üreme mevsiminin sonunda dişi toklular ergin koyunlarda daha yüksek oranda kısır kalma eğilimindedir. “Koç etkisi”, normal kızgınlık döngüsünün oluşmasına yakın olan koyun ve dişi tokluların kızgınlık döngüsünü uyarmak için kullanılabilmekte, dolayısıyla çiftleşen dişi toklu oranını artırmaktadır. “Koç etkisi” için koyunlar çiftleşme döneminden bir ay önce koçlar ile temas halinde olmamalıdır (görme veya koku).
Uygulamada, koç etkisi, sürünün içindeki bütün koyunların, çiftleşme periyodunun ilk 17 günü boyunca açık kızgınlık sergilemelerini sağlamak için uygulanabilir (http://sheepnet.network/node/85). “Koç etkisi” programı Tablo 1’de özetlenmiştir. 1. günde, vasektomize bir koç veya bir önlükle donatılmış verimli bir koç sürüye katılır. Aşımda kullanılacak koçlar, “koç etkisini” tetiklemek için kullanılan koçların sürüden ayrılmasından 14 gün sonra sürüye katılır. Beklenen en yüksek çiftleşme dönemi aşımda kullanılan koçların sürüye katılmasından 4-9 gün sonra gözlemlenir.
Gün
1 . Arama koçunun katılması
3 . Arama koçunun çıkarılması
14 . Çiftleştirmede kullanılacak koçun katılması
18 1. en yüksek çiftleşme zamanı
“Koç etkisi” kullanımı ile kuzulama mevsimini 2 ve 3 hafta içerisinde sırasıyla % 62 ve % 84 oranında yoğunlaştıracaktır. Çiftleşme mevsimini senkronize etmek için “koç etkisi” kullanılırken, çiftleşme için yeterli sayıda koç (yaklaşık 40 koyun başına 1 deneyimli koç) olması ve yeterli olanaklara sahip olunması (kuzulama bölmeleri – 5 ila 6 koyunluk) ve yeterli işgücünün olması gereklidir.
Kuzulama yaşının koyun büyümesi üzerine etkisi
İlk kuzulamasını 1 yaşında gerçekleştiren koyunlara yeterli bir beslenme seviyesi sağlaması koşuluyla, ergin vücut ağırlığına ulaşmasını engelleyecek olumsuz bir durum oluşacağına dair kanıt yoktur.
Gebelik dönemi besleme
Plasenta kuzulamadan 8 hafta önce tam olarak gelişmesine rağmen, bu dönemde fetus doğumdaki ağırlığının sadece % 15’ine ulaşmaktadır. Fetusun ağırlığı, kuzulamadan önceki son 6, 4 ve 2 hafta boyunca sırasıyla % 70, % 50 ve % 20 oranında artar.
Gebe koyunların gebeliğin geç döneminde yaşlarına bakılmaksızın hızla büyüyen fetüsün veya fetüslerin ihtiyacını karşılamak ve uygun meme gelişimini sağlamak için metabolize edilebilir enerji (ME) gereksinimi hızla artar. Bununla birlikte, dişi tokluların ayrıca ergin vücut boyutlarına ulaşmalarını sağlamak için ilave ağırlık kazanmaları gerekmektedir. Bu nedenle, benzer ağırlıktaki bir ergin koyuna kıyasla, dişi toklu gebelik sırasında günlük canlı ağırlığında 50 g kazanabilmesi için günlük ek 2,5 megajoule (MJ) (225 g arpaya eşdeğer) ME’ye gereksinim duyar. Gebeliğin geç dönemlerinde beslenme ile ilgili daha fazla bilgi burada bulabilirsiniz: http://sheepnet.network/node/216
İlkine koç katımında yaşın dişi toklu performansına etkisi
Dişi tokluların 1 yaşında kuzulamaları, 2 yaşındaki kuzulamaları doğru bir şekilde yönetilirse, bir batımdaki doğan kuzu sayısı veya koyun başına yetiştirilen kuzu sayısı üzerine olumsuz bir etkiye sahip değildir. Daha önce doğum yapmış koyunlar bir önceki doğumundan 0,3 kg daha ağır kuzu doğurdular. İlk kuzulamadaki yaş, 31 aylıkken kullanılacak koyunların sayısını etkilememiştir.
Yaşam boyu performans üzerindeki etkiler
Bir koyunun yaşamı boyunca ürettiği kuzu sayısı, karlılığı etkileyen kilit bir faktördür. Tokluların çiftleşmek üzere sürüye katılması elde edilen kuzu sayısını artırır ve böylece yaşam boyunca yetiştirilen kuzu sayısı artar. Erken yaşta sürüye eklenen koyunlar geç yaşta eklenenlere göre daha fazla sayıda kuzu üretirler.
Ek bilgi: https://www.teagasc.ie/media/website/publications/2016/Mating-ewe-lambs.pdf
Bu gönderi şu dilde de mevcuttur:
