Bilgi formu adı: Meradan, korunmuş yemden veya konsantre rasyonlardan elde edilen bitirilmiş kasaplık kuzu

İhtiyaç / Sorun: Yem mevcudiyeti ve kalitesine dayalı rasyon formülasyonu

Giriş

Ot temelli ana kuzu üretim sistemlerinde ilkbaharda doğan kuzuların yaklaşık %50’si Ekim ve Mart ayları arasında kesilmektedir. Bu kuzuların çoğu özel ünitelerinde yetiştirilmek üzere satılmakta ve ya sonbahar merasında ya da korunmuş yem ve/veya konsantre bazlı rasyonlarla yetiştirilmektedir. Kasaplık kuzu yetiştirme sistemlerinde karlılığı etkileyen üç ana faktör; alım fiyatı, yetiştirme aşamasında kuzu karkas fiyatındaki (c/kg) artış ve yetiştirme döneminde maliyet etkin karkas kazancıdır.

Meradan elde edilen performans

Otlak yönetiminin temel amacı, bitirme dönemi boyunca hayvanlar için bol miktarda yüksek sindirilebilir ot kaynağı sağlamak olmalıdır. Ekim başı ile Kasım ortası arasında merada otlayan kuzuların performansını değerlendirmek için Athenry’de bir dizi çalışma yürütülmüş ve sonuçlar Tablo 1’de özetlenmiştir. Kuzuların uygun meraya erişimi olması ve düşük ot yüksekliğinde otlamaya zorlanmaması koşuluyla, sonbaharın sonlarına doğru otlatılan otlardan kabul edilebilir düzeyde günlük canlı ağırlık artışı elde edilebilir. Kanıtlar, otlatma sonrası ot yüksekliği arttıkça kuzu kazancının da arttığını göstermektedir.

Tablo 1. Sonbahar merasında kuzu performansı

Merada konsantre yem takviyesine verilen yanıt, mera mevcudiyetine ve konsantre yem seviyesine bağlıdır (bkz. Tablo 2). Kesif yem takviyesine en yüksek yanıt, takviyenin ilk artışında elde edilmiş ve kesif yem seviyesi arttıkça azalmıştır. Konsantre yem takviyesinin 0’dan 0,25 kg/gün’e ve 0,25’ten 0,5 kg/gün’e çıkarılması, 1 kg konsantre yem başına ortalama 0,18 ve 0,11 kg karkas kazancı elde edilmesini sağlamıştır. Bu nedenle, günlük kesif yem seviyesi 0’dan 0,25 kg’a ve 0,25’ten 0,5 kg’a çıkarıldığında her 1 kg karkas kazancı için sırasıyla 5,5 ve 9,1 kg kesif yem gerekmiştir.

Tablo 2 . Sonbaharda meraya konsantrasyon ilavesinin kuzu performansı üzerine etkisi

İç mekanda bitirme

Ocak ve Mart ayları arasında kesilecek olan birçok kuzu, sunulan konsantre yemden oluşan ad lib veya silolanmış yem rasyonları ile kapalı alanda kesilmektedir Athenry’de yem değeri, yem türü ve konsantre yem seviyesinin bitirme aşamasındaki kuzuların performansı üzerindeki etkilerini değerlendirmek için iki çalışma yürütülmüştür. Yerel pazarlardan satın alınan toplam 550 Suffolk melezi ova kuzusu kullanılmıştır.

Bu çalışmaların her biri için iki ot silajı ve bir mısır silajı üretilmiştir. Silajlar yem değeri bakımından farklılık göstermiş ve silolama sırasında hassas bir şekilde doğranmıştır. Orta ve yüksek yem değerine sahip ot silajlarının ortalama kuru madde sindirilebilirlikleri (DMD) sırasıyla 710 ve 750 g/kg DM’dir. Mısırın ortalama kuru madde ve nişasta konsantrasyonları sırasıyla 270 g/kg ve 250 g/kg DM idi. Konsantre 160 g/kg ham protein konsantrasyonuna sahip olacak şekilde formüle edilmiştir.

Değerlendirilen uygulamalardan biri ad lib olarak sunulan konsantreydi. Sunulan konsantre seviyesi günlük olarak artırıldı ve ad lib alımına 10 gün içinde ulaşıldı. Kuzulara, lif kaynağı olarak 0,5 kg taze ağırlıkta yüksek yem değerine sahip silaj ile desteklenmiş ad lib konsantrerasyonlar sunulmuştur. Kuzulara ad lib kesif yem sunulmuş ve çalışma dönemi boyunca günde ortalama 1,5 kg kesif yem tüketmişlerdir.

Kaba yem değeri ve kesif yem seviyesinin kuzu günlük kazancı üzerindeki etkileri Tablo 3’te sunulmuştur. Kaba yem değerinden bağımsız olarak artan konsantre yem seviyesi günlük kazancı artırmıştır. Artan konsantre yem seviyesine en yüksek yanıt, orta yem değerli ot silajı ile elde edilmiştir. Ot silajı yem değerinin artırılması, konsantre yem seviyesinin kuzu başına günlük 0,35 kg artırılmasıyla aynı yanıtı vermiştir.

Rasyon türünün kuzu ölümleri üzerinde büyük bir etkisi olmuştur. Kaba yem değeri ve konsantre yem seviyesinin ölüm oranı üzerindeki etkileri Tablo 4’te sunulmuştur. Ölüm oranı, günlük 0,3 kg konsantre yem ile desteklenen orta yem değerli silaj ve ad lib konsantre yem uygulamaları için sırasıyla %42,5 ve %49,1 arasında değişmiştir. Sonuç olarak, çekim sırasındaki ağırlık, istenen karkas ağırlığının yanı sıra bitirme döneminde sunulan diyetten etkilenir. Örneğin, hedef 22 kg karkas ağırlığına ulaşmaksa, ad lib kesif yem ve günlük 0,3 kg kesif yemle desteklenmiş orta yem değerli ot silajı verilen kuzular sırasıyla 44,8 ve 51,8 kg olarak hazırlanmalıdır. Çekim ağırlığındaki fark, bağırsak dolgusu farklılıklarından kaynaklanmaktadır.

Tablo 3 . Kuzu günlük kazancı (g/gün) üzerine yem tipi, yem değeri ve kesif yem seviyesinin etkisi

Tablo 4 . Yem türü, yem değeri ve kesif yem seviyesinin kuzu ölümleri üzerine etkisi (%)

Sonuçlar

1. Sonbahar merasından iyi düzeyde kuzu performansı elde edilebilir.
2. Mera konsantresi takviyesine yanıt, yem seviyesi arttıkça azalır
3. Yoğun kapalı alan için, ad lib Konsantre yemleme, yem üzerinde en yüksek günlük marjla sonuçlanmıştır.
4. Kuzulara sunulan ad lib konsantre ile besin dönüşüm oranı, 1 kg karkas kazancı başına 10,7 kg konsantre idi.
5. Silaj DMD’sinin 4 birim artırılması günlük 0,35 kg konsantre tasarrufu etkisi yaratmıştır.
6. Orta yem değerli silaj (yani %70 civarında DMD) kuzular için bitirme diyetlerinin ana bileşeni olarak dahil edilmemelidir.
7. Çekim ağırlığını diyet türüne ve istenen karkas ağırlığına dayandırmak önemlidir.