Bilgi formu adı: Erkek kuzular – kastre edin veya etmeyin

İhtiyaç / Sorun: Erkek kuzular en iyi nasıl yönetilir?

Giriş:

Geleneksel olarak, erkek kuzular, sonbaharda yönetimle ilgili pratik sorunları ve tüketicilerin kastre edilmemiş kuzuların etini tüketirken olumsuz bir et yeme deneyimi yaşadıklarına dair yaygın algıyı yansıtan, sezon ortasında ot bazlı kuzu üretimi sistemlerinde, erkek kuzular doğumda kastre edilir. Bununla birlikte, günümüz tüketicilerinin ette, özellikle de kuzu etinde aşırı yağdan hoşlanmadığı yaygın olarak kabul edilmektedir ve kastre edilmemiş erkeklerden elde edilen etin kastre edilenlerden önemli ölçüde daha az yağ içerdiği kesin olarak tespit edilmiştir; kastre edilmemiş erkekler de önemli ölçüde daha hızlı büyür. Ayrıca, erkek kuzuların kastrasyon nedeniyle önemli ölçüde acı çektiği ve bunun bazı durumlarda enfeksiyona ve ölüm oranının artmasına neden olabileceği de iyi bilinmektedir. Tüketiciler gıda için yetiştirilen hayvanların refahı konusunda giderek daha fazla endişe duymaktadır ve bu durum kuzu etinin yüksek refahlı bir ürün olarak imajını azaltabilir.

Kastrasyonun etkisi

Erkeklik hormonu testosteron büyümeyi destekler ve kas gelişimini yağ birikimine tercih eder. Kastrasyon, testislerden testosteron tedarikini ortadan kaldırarak büyüme hızını azaltır ve yağ birikimini artırır. Erkek sığırların boğa ya da öküz olarak yetiştirilmesinin etkisi birçok çalışmada değerlendirilmiştir. Bunlardan çıkan net sonuç, boğa olarak yetiştirilen hayvanların, doğumdan itibaren benzer şekilde yönetilen ve aynı yaşta kesilen öküzlere kıyasla daha iyi konformasyona sahip ve daha zayıf olan daha ağır karkaslar ürettiğidir. Öküz ve boğaların 17 aylıkken kesildiği bu tür bir çalışmanın sonuçları, boğaların öküzlere kıyasla 43 kg (%14) daha ağır, daha yağsız ve daha iyi konformasyona sahip karkaslar ürettiğini göstermiştir. Bu çalışmaların hepsinde boğalar daha yüksek yemden yararlanma verimliliğine (tüketilen 1 kg kuru madde başına gram karkas) sahipti.

Erkek kuzuların tamamının yetiştirilmesi performansı artırır

İrlanda’daki Athenry Araştırma Merkezi’nde kastrasyonun kuzuların performansı üzerindeki etkilerini değerlendirmek üzere iki çalışma yürütülmüştür.

Çalışma 1. İlk çalışma 157 erkek ikizleri içeriyordu. Her bir ikiz bir üyesi doğumda kastre edilirken, diğeri kastre edilmeden bırakılmıştır. Koyunlar ve kuzuları meraya çıkarılmış ve mevsim ortası otlatma sisteminde tek bir sürü olarak yönetilmiştir. Kastrasyonun hayvan performansı üzerindeki etkileri Tablo 1’de sunulmuştur. Kastre olmayan kuzular daha hızlı büyümüş ve dolayısıyla sütten kesimde 1,8 kg daha ağır olmuştur. Kuzuların kastre edilmemelerine bağlı olarak sütten kesimde kuzu ağırlığındaki artış, her kuzuya 12 kg sürünme konsantresi takviyesinden beklenen tepkiye benzerdi.

Tablo 1. Kastrasyonun sonraki kuzu performansı üzerindeki etkisi (Çalışma 1)

Daha yüksek büyüme hızları nedeniyle erkek kuzuların tamamı, aynı karkas ağırlığına ulaşmak için hadım edilmiş kardeşlerinden ortalama 16 gün önce kesilmiştir. Erkek kuzuların tamamının bırakılması nedeniyle azalan kesim yaşı, 17 kg süzek yemliklerde besleme konsantresi takviyesinden elde edilen yanıtla benzerdir. Erkek kuzuların tamamının bırakılmasıyla hayvan performansında sağlanan iyileşme, ekstra maliyet veya işgücü girdisi olmadan gerçekleşmiştir. Elde edilen büyüme tepkisi göz önüne alındığında, erkek kuzuların kastre edilmemeden bırakılmasında elde edilen mali kazanç (mevcut piyasa koşullarında) erkek kuzu başına yaklaşık 8 €’ya eşdeğerdir.

Kastre edilmeyen kuzulardan elde edilen karkaslar daha zayıftı. Azaltılmış yağ sınıflandırması, işleyiciler (daha az yağ kesimi) ve tüketiciler için fayda sağlamaktadır, çünkü tüketiciler et satın alırken yağdan hoşlanmamaktadır. Bu etki kuzu eti tüketimini artırma potansiyeline sahiptir. Karkas konformasyonu kastre edilmiş ve kastre edilmemiş kuzular arasında farklılık göstermemiştir.

Çalışma 2. İkinci çalışma, tamamı erkek 43 ikizleri içermektedir. Her ikizin bir üyesi doğumda kastre edilirken, diğer kuzu kastre edilmeden bırakıldı. Koyunlar ve kuzuları sütten kesilene kadar tek bir sürü olarak yönetilmiştir. Sütten kesildikten sonra kuzular daha büyük bir sürünün parçası olarak otlatılmış, tamamen otla beslenmiş, konsantre yem takviyesi almamış ve otlatma sezonu sona ermeden önce kesime hazır hale getirilmiştir. Erkek kuzuların kastrasyonunun performans üzerindeki etkileri Tablo 2’de sunulmuştur. Erkek kuzuların tamamı kesime kadar daha hızlı büyümüş ve sütten kesimde 1,3 kg daha ağır olmuştur. Kesimde kastre edilmemiş erkek kuzuların ölüm oran yüzdesi daha düşüktür (skrotal içerikleri nedeniyle). Bütün erkekler daha yağsız karkaslar üretmiştir, bu da işleyiciler ve tüketiciler için faydalıdır, çünkü tüketiciler et satın alırken yağdan hoşlanmazlar.

Tablo 2. Kastrasyonun kuzu performansı üzerine etkisi (Çalışma 2)

Taslak Hazırlama

Athenry’deki araştırma sürülerinde son 10 yıldır erkek kuzular kısırlaştırılmamaktadır. Erkek kuzuların tamamı dişilerden daha erken doğuma alınır. 2015 ve 2016 yıllarında ortalama olarak, erkek ve dişi kuzuların sırasıyla %72 ve %53’ü Eylül ortasına kadar doğmuştur.

Et tüketimi kalitesi üzerindeki etkiler

Bazı sektör yorumcuları, üretici grupları, pazarlamacılar ve et işleyicileri tarafından desteklenen, erkek kuzuların tamamının yetiştirilmesinin tüketim kalitesi üzerinde olumsuz bir etkisi olduğuna dair bir algı vardır. Bu konuyu ele almak üzere, kastrasyonun kuzu eti yeme kalitesi üzerindeki etkilerini ayrıntılı olarak inceleyen bir çalışma gerçekleştirilmiştir. Yirmi kuzu (10 ikiz; 1 kısır ve 1 tam) 6 aylıkken kesilmiştir. Bu kuzulardan elde edilen pişmiş et, 10 eğitimli değerlendiriciden oluşan bir panel tarafından doku, hassasiyet, sululuk, kuzu lezzeti, lezzet beğenisi ve anormal lezzet varlığı açısından değerlendirilmiştir. Ayrıca “genel beğeni” için de bir puan verilmiştir. Ana sonuçlar Tablo 3’te özetlenmiştir. Sonuçlar, erkek kuzuların kastre edilmemesinin lezzet veya genel beğeni puanı üzerinde olumsuz bir etkisi olmadığını göstermektedir. Ayrıca, kastre edilmeyen erkek kuzulardan elde edilen et daha yumuşaktı. Bu nedenle, kastre edilmiş kuzulardan elde edilen ete kıyasla kastre edilmeyen erkek kuzulardan elde edilen etin et yeme kalitesi üzerinde olumsuz bir etkisi olduğuna dair herhangi bir kanıt bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Tablo 3. Kastrasyonun kuzu eti yeme kalitesi üzerindeki etkileri

Bu çalışmanın sonuçları, uluslararası literatürün kapsamlı bir incelemesinden (Dr. JP Hanrahan tarafından) elde edilen, kuzuların tamamen otla beslendiği ve otlatma sezonunun sonunda kesildiği durumlarda, erkek kuzuların tamamının bırakılmasının, ister laboratuvar tabanlı isterse ev içi tüketici testleri yoluyla değerlendirilsin, et kalitesi üzerinde olumsuz bir etkisi olmadığı sonucuyla uyumludur. Ancak kuzular kesim sırasında bir yaşından büyükse erkek kuzuları kastre etmemek daha az yumuşak ete neden olabilir.

Kuzuların tamamının yönetimi

Erkek kuzular kastre edilmediğinde, otlatma sezonu sona ermeden önce (Mart doğumlu kuzular için Aralık ortası) hepsinin kesime hazırlanması amacıyla yönetilmelidir. Kastre edilmeyen erkek kuzular Eylül ayının başından itibaren koyunlardan ayrılmalıdır, aksi takdirde enerji dişilerin peşinde harcanır, performans düşer ve istenmeyen gebelikler meydana gelebilir.

Sonuçlar

1. Erkek kuzuların kastre edilmemesi, kuzu performansını artırır ve kesim yaşını azaltır.
2. Tüketiciler yağdan hoşlanmazlar, bu nedenle bütün erkeklerden elde edilen daha yağsız karkaslar kasap tezgahındaki kuzu imajı için iyidir.
3. Erkek kuzuların kastre edilmemesi, kastre edilmiş erkeklerden elde edilen ete kıyasla et yeme kalitesi üzerinde olumsuz bir etkiye sahip değildir.
4. Erkek kuzuların kastre edilmemesi, refahı artırır ve ağrı ve enfeksiyondan kaynaklanan kuzu kayıplarını azaltır.
5. Öyleyse neden kastre edelim?