Ανάγκη / ζήτημα: γνώση των διατροφικών απαιτήσεων

Εισαγωγή:

Κατά την εντατική εκτροφή των μικρών μηρυκαστικών, τα αρνιά και τα ερίφια απομακρύνονται από την μητέρα τους κατά τη γέννηση ή μετά από 24-48 ώρες, αφού έχουν πάρει πρωτογάλακτος.

Από αυτή τη στιγμή, τα αρνιά και τα ερίφια εκτρέφονται με τεχνητό θηλασμό, και η επιλογή του υποκατάστατου γάλακτος αποτελεί θεμελιώδη παράγοντα για την ανάπτυξη, την διάπλαση και την υγεία τους.

Τα υποκατάστατα γάλακτος υποκαθιστούν το μητρικό γάλα που παρέχει τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για τα αρνιά και τα κατσίκια κατά τις πρώτες εβδομάδες της ζωής τους. Η σύνθεσή τους απαιτεί γνώση της θρεπτικής αξίας των συστατικών τους για να καλυφθούν οι ανάγκες των ζώων. Η γνώση του πώς να επιλέξετε το σωστό υποκατάστατο γάλακτος είναι θεμελιώδους σημασίας για τη μεγιστοποίηση του γενετικού δυναμικού των ζώων και την ελαχιστοποίηση του οικονομικού κόστους.

Αναζητηση του ιδανικού υποκατάστατου γάλακτος για αρνιά

Η επιλογή του σωστού υποκατάστατου γάλακτος είναι απαραίτητη για τη μεγιστοποίηση του γενετικού δυναμικού των ζώων και την ελαχιστοποίηση του οικονομικού κόστους και του χρόνου χρήσης.

Όλα τα υποκατάστατα γάλακτος πρέπει να έχουν ορισμένα ελάχιστα χαρακτηριστικά που μπορούν να συνοψιστούν σε τρία:

• Καλή διαλυτότητα, να αραιώνεται εύκολα στο νερό.
• Καλή πεπτικότητα, ώστε τα νεογέννητα να αξιοποιούν στο έπακρο κάθε γραμμάριο που παίρνουν, λαμβάνοντας υπόψη το ιδιαίτερο και ευαίσθητο πεπτικό τους σύστημα.
• Πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά, για κάλυψη των αναγκών στις πρώτες και σημαντικές εβδομάδες της ζωής.

Επιπρόσθετα να ειναι οικονομικά ανταγωνιστικό στην αγορά

Στην αγορά υπάρχει μεγάλη γκάμα προϊόντων με διαφορετική σύνθεση:

0% γάλα, το γάλα δεν μπαίνει στη σύνθεσή τους, συνήθως περιλαμβάνει ορό γάλακτος και απαιτούνται άλλες πρώτες ύλες για να φτάσουν τα επιθυμητά επίπεδα ακατέργαστης πρωτεΐνης (PB). Τα γάλατα δεν σχηματίζουν πήγμα στο στομάχι του ζώου, είναι ταχείας διέλευσης και συγκεντρώνουν την πέψη τους στο τέλος του λεπτού εντέρου.

60% Γάλα, Το 60% της σύνθεσής τους είναι αποβουτυρωμένο γάλα σε σκόνη. Σχηματίζουν πήγμα στο στομάχι του ζώου και η πέψη τους είναι αργή.

Ενδιάμεσα γάλατα. Πρόκειται για ενδιάμεσα προϊόντα μεταξύ των δύο προηγούμενων, τόσο σε σύνθεση όσο και σε χρήση.

Ο σχηματισμός του πήγματος δεν είναι απαραίτητος. Αυτό που είναι σημαντικό είναι ότι οι πρώτες ύλες είναι ιδιαίτερα εύπεπτες στο λεπτό έντερο.

1.- Κριτήρια επιλογής υποκατάστατου γάλακτος

Η ανάπτυξη και η διάπλαση των αρνιών και των κατσικιών που διατρέφονται με υποκατάστατο γάλακτος εξαρτάται από διάφορους παράγοντες που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την επιλογή του προϊόντος μας:

1. α) Διατροφική αξία. Το προϊόν πρέπει να παρέχει τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για να φτάσουν τα ζώα στο στόχο του βάρους και της διάπλασης στο συντομότερο δυνατό χρόνο και κόστος.

Πίνακας 1. Σύνθεση και χαρακτηριστικά υποκατάστατων γάλακτος

Τι είναι καλύτερο σε μια εκμετάλλευση, γάλατα 0 ή γάλατα 60;

Οι αποδόσεις με γάλατα που σχηματίζουν πήγματα είναι πάντα καλύτερες από ό,τι με γάλατα 0, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι επειδή έχουν πιο αργή πέψη, οι συνθήκες χειρισμού και υγιεινής των εγκαταστάσεων πρέπει να είναι βέλτιστες.

Οι αποδόσεις των γάλακτων 0 δίνονται από τον τύπο της πρωτεΐνης που χρησιμοποιείται, επομένως οι αποδόσεις μπορεί να είναι καλές αρκεί να χρησιμοποιούμε ποιοτικές πρώτες ύλες και υψηλή πεπτικότητα στο λεπτό έντερο.

Γενικά, στη διατροφή των θηλαζόντων αρνιών και εριφίων, όπου η ηλικία κατά τη σφαγή είναι μικρότερη από 30 ημέρες και τα σφάγια πρέπει να φτάσουν τη βέλτιστη περιεκτικότητα σε λίπος, είναι πολύ σημαντικός ο ρυθμός ανάπτυξης και η αποτελεσματικότητα του υποκατάσταστου γάλακτος. Συνιστάται η σύνθεσή του να έχει αποβουτυρωμένο γάλα σε σκόνη τουλάχιστον 50%, και επαρκή περιεκτικότητα σε λιπαρά 25%.

1. β) Προέλευση και ποιότητα των συστατικών.

Πηγές πρωτεΐνης

Κατά την αξιολόγηση της ενσωμάτωσης μιας πηγής πρωτεΐνης, το προφίλ αμινοξέων και η πεπτικότητα της πρέπει να λαμβάνονται υπόψη.

Η πεπτικότητα της πρωτεΐνης καθορίζεται από την προέλευσή της, γαλακτοκομική ή μη, γνωρίζοντας ότι η ικανότητα των μηρυκαστικών κατά τις πρώτες εβδομάδες της ζωής τους να αφομοιώνουν μη γαλακτοκομικές πρωτεΐνες είναι πολύ μειωμένη.

Πίνακας 2. Χαρακτηριστικά των κύριων πηγών πρωτεΐνης

Ενεργειακές πηγές

Η ενέργεια και η ποιότητα της πηγής ενέργειας είναι το περιοριστικό θρεπτικό συστατικό για την αποτελεσματικότητα των υποκατάστατων γάλακτος. Οι πηγές ενέργειας παρέχονται από υδατάνθρακες και λίπη.

Πηγές υδατανθράκων

Η λακτόζη ξεχωρίζει μεταξύ των υδατανθράκων για την υψηλή της πεπτικότητα στα νεαρά μηρυκαστικά, καθώς διασπάται σε γλυκόζη και γαλακτόζη, που απορροφώνται εύκολα.

Υπάρχουν και άλλα σάκχαρα όπως το άμυλο και η σακχαρόζη, αλλά πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι τα μηρυκαστικά δεν είναι σε θέση να τα αποικοδομήσουν αποτελεσματικά μέχρι να φτάσουν την ηλικία των 30 ημερών. Η ενσωμάτωσή τους θα πρέπει να περιορίζεται σε όχι περισσότερο από 5-10%.

Πίνακας 3. Χαρακτηριστικά των κύριων πηγών υδατανθράκων

Η πεπτικότητα των αμύλων εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την προέλευσή τους (Πίνακας 3), με τα άμυλα σίτου είναι πιο εύπεπτα από τα άμυλα ρυζιού, καλαμποκιού ή πατάτας.

Πηγή λίπους

Τα λίπη έχουν διπλάσια ενέργεια από τους υδατάνθρακες, επομένως είναι απαραίτητο η φόρμουλα να έχει υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, αλλά όχι οποιοδήποτε λίπαρά. Είναι σημαντικό το λίπος να είναι εύπεπτο και το προφίλ των λιπαρών οξέων έχει σημαντική επίδραση στην πεπτικότητα και στην αξιοποίηση της ενέργειας.

Η πεπτικότητα του λίπους είναι καλύτερη όταν οι πηγές λίπους έχουν μικρά σφαιρίδια λίπους, όταν είναι πλούσιες σε ακόρεστα λιπαρά οξέα βραχείας αλυσίδας (αριθμός διπλών δεσμών; C18:1>C18:0).

Πίνακας 4. Προφίλ λιπαρών οξέων των κύριων πηγών λίπους.

Οι κύριες πηγές λίπους που χρησιμοποιούνται στη σύνθεση των υποκατάστατων γάλακτος είναι το φοινικέλαιο και το λάδι καρύδας. Το λάδι καρύδας προτιμάται λόγω του προφίλ του σε λιπαρά οξέα και της υψηλότερης πεπτικότητας του.

Ένα άλλο πλεονέκτημα που παρέχει το μειωμένο μέγεθος των σφαιριδίων λίπους είναι η μη απόφραξη των αγωγών της θηλής και ο εύκολος καθαρισμός τους.

Πηγή βιταμινών, μετάλλων και άλλων συστατικών

Στις μικρές ηλικίες είναι σημαντικό να καλύπτονται οι ανάγκες σε βιταμίνες και μέταλλα, με ιδιαίτερη έμφαση στη Βιταμίνη Ε λόγω της αντιοξειδωτικής της δράσης.

Υπάρχουν και άλλα συστατικά με διαφορετικές λειτουργίες όπως π.χ

Αιθέρια έλαια, οξινιστές (διευκολύνουν τη χρήση κατά βούληση και κρύο), προστατευτικά εντερικών τοιχωμάτων, ενισχυτικά ανοσίας, πρεβιοτικά και προβιοτικά.

1. Γ) Διαδικασία παραγωγής.

Καθορίζει τον βαθμό διαλυτότητας, πεπτικότητας και περιεκτικότητας σε θρεπτικά συστατικά.

Το μέγεθος του σφαιριδίου λίπους εξαρτάται από την πηγή λίπους, αλλά και από τη διαδικασία παρασκευής των υποκατάστατων γάλακτος.

Υπάρχουν δύο διαδικασίες για την επαναλίπανση των υποκατάστατων γάλακτος

Ξηρή διαδικασία

Αυτή η διαδικασία περιλαμβάνει την πρωτεΐνη και τη λακτόζη που περικλείονται από σφαιρίδια περίπου 20 μm.

Το προϊόν που λαμβάνεται από αυτό το σύστημα έχει φτωχότερη ικανότητα διάλυσης και υψηλότερο κίνδυνο οξείδωσης λόγω μεγαλύτερης ποσότητας ελεύθερου λίπους.

Υγρή διαδικασία

Η υγρή επαναλιπάνρωση και η διαδικασία ξήρανσης με «ψεκασμό» χαμηλής θερμοκρασίας επιτυγχάνει ότι τα σφαιρίδια λίπους είναι μικροενθυλακωμένα από τη λακτόζη και την πρωτεΐνη και έχουν μέγεθος μικρότερο από 20 μm.

Τα προϊόντα που κατασκευάζονται με αυτόν τον τρόπο τείνουν να έχουν καλύτερη διαλυτότητα και πεπτικότητα.

Αν και είναι αλήθεια ότι η διαλυτότητα των υποκατάστατων γάλακτος επιτρέπει την ανασύστασή τους σε χαμηλές θερμοκρασίες, συνιστάται να γίνεται μεταξύ 45-60º C, για καλύτερη ομογενοποίηση του προϊόντος.

Επιπλέον, για να διατηρηθεί ο σωστός χειρισμός, 1 θηλή για κάθε 10 αρνιά ή κατσικάκια, καθημερινή υγιεινή και απολύμανση των κουβάδων και των εξαρτημάτων τους, καθώς είναι βασικά για την επίτευξη βέλτιστης απόδοσης και υγείας των αρνιών και των κατσικιών στη φάρμα.